Wyróżniamy głównie dwa sposoby rozmnażania ryb akwariowych. Zdecydowana większość ryb składa i zapładnia ikrę poza ciałem (jajorodne). U ryb żyworodnych ikra zapładniana i rozwijana jest w środku ciała samicy. Istnieje kilka interesujących wyjątków od tych dwóch głównych sposobów. Poszczególne gatunki ryb hodowanych w akwariach zdecydowanie różnią się pod względem stopnia trudności, jaki występuje przy ich rozmnażaniu. Bardzo często rozmnożenie poszczególnych gatunków jest dużo trudniejsze niż sama hodowla dorosłych osobników. Za proste pod względem rozmnożenia powszechnie uważane są ryby należące do rodziny piękniczkowatych. Stosunkowo proste pod względem rozmnożenia z ryb akwariowych składających ikrę są np.: brzanka różowa, brzanka wielkołuska, brzanka purpurowa, bystrzyk czerwony, zwinnik ogonopręgi, danio, gurami dwuplamisty, bojownik syjamski, kardynałek chiński, kirysek spiżowy, kirysek pstry, prętnik karłowaty i inne. Własne próby rozmnożenia ryb akwariowych należy rozpoczynać od gatunków najłatwiejszych.
Główne style rozrodcze:
Ryby żyworodne
Samce gatunków żyworodnych często posiadają płetwę odbytową przekształconą w narząd kopulacyjny zwany gonopodium. Poprzez gonopodium samiec wprowadza spermę do ciała samicy. Różnią się od jajorodnych tym, że ich ikra rozwija się w ciele samicy. Ryby żyworodne podzielić możemy na takie u których ikra odżywiana jest poprzez układ krwionośny lub jajożyworodne, gdzie pokarm dostarczany jest z woreczków żółtkowych. Do popularnych ryb żyworodnych należą ryby takie jak: gupik pawie oczko, mieczyk hellera, molinezja, zmienniak i drobniczka. Ciąża u ryb żyworodnych zazwyczaj trwa około miesiąca. Jajożyworodne samice potrafią magazynować nasienie z tarła i używać go do zapładniania następnych partii ikry. Mogą wydawać kolejne mioty potomstwa bez potrzeby podchodzenia do następnego tarła. Ryby żyworódkowate wymagają kolejnego tarła przy każdym miocie.
Ryby jajorodne
- Zakopujące ikrę
Niektóre ryby żyją w warunkach naturalnych w wodzie, która wysycha raz do roku. Ryby nie opiekują się ikrą , ponieważ nie doczekują swojego potomstwa. Tarło musi nastąpić zanim woda wyschnie. Gatunek może przetrwać tylko dzięki zapłodnionej i zakopanej ikrze, która może obyć się bez wody przez długi czas. Ikra najczęściej zakopywana jest w podłożu, chociaż ryby czasami decydują się na inne miejsce, jak jama płaszczowa muszli słodkowodnych. W okresie deszczowym narybek wylęga się. Młode mają kilka miesięcy na osiągnięcie dojrzałości płciowej i rozmnożenie się, zanim nadejdzie kolejna pora sucha. Rozmnażając ryby w warunkach domowych ikrę należy przechowywać w stanie półwysuszonym, przed umieszczeniem w wodzie. Do gatunków zakopujących ikrę zaliczamy ryby karpieńcowate.
- Składające ikrę
Do najbardziej znanych ryb z tej grupy zaliczyć możemy pielęgnicowate, które mają skomplikowane zwyczaje tarłowe oraz charakteryzują się opiekuńczością względem swojego potomstwa. Gatunki składające ikrę dobierają się w pary, a następnie oczyszczają miejsce, gdzie mają zamiar złożyć ikrę. Ikra najczęściej składana jest na jakiejś płaszczyźnie, korzeniu, okrągłym lub płaskim kamieniu, dolnej lub górnej powierzchni liścia, środku pustej muszli, jaskini lub zagłębieniu podłoża. Po wykluciu rodzice towarzyszą wylęgowi, strzegąc go przed drapieżnikami i odganiając inne ryby. Rodzice utrzymują ikrę w czystości, tworzą przepływ wody wokół niej lub przenoszą ją przed wykluciem w nowe miejsce. Następnie przez ok. 15-20 dni towarzyszą narybkowi. Występują również gatunki, które nie posiadają tak silnie rozwiniętego poczucia odpowiedzialności za młode jak pielęgnicowate. Do ryb składających ikrę zaliczyć możemy: pielęgnice (np.: barwniak czerownobrzuchy), sumiki, kiryski, smukleń pryskacz i inne.
.jpg)
- Rozrzucające ikrę
Do gatunków rozrzucających ikrę zaliczamy ryby kąsaczowate, karpiowate, tęczanki oraz kilka gatunków karpieńcowatych. Rozpraszanie ikry jest najprostszym sposobem składania ikry przez ryby jajorodne. Para rozrzuca ikrę i nasienia pośród roślin. Kleista lub nie ikra opada na dno lub przyczepia się do roślin. W naturze ikra jest niesiona przez prąd wody lub kryje się w mulistym dnie. Z tego powodu rodzice nie posiadają instynktu opiekuńczego. Część ikry zazwyczaj jest zjadana przez inne ryby lub samych rodziców. Z tej przyczyny w akwarium tarliskowym powinny znaleźć się kryjówki z kamieni, roślin pierzastych oraz innych elementów. Popularne gatunki rozpraszające ikręt to np.:: złote rybki, brzanki i danio.
- Wykluwające w pysku
Zapłodniona ikra magazynowana jest przez samice w pysku, aż do wylęgu, który następuje po kilku tygodniach. W tym okresie samice nie przyjmują żadnego pokarmu. Większość gatunków inkubujących ikrę, opiekę nad narybkiem przeciąga do kilku tygodni po wykluciu. W razie zagrożenia narybek kryje się w pysku matki. Taki sposób wylęgu jest powszechny wśród pielęgnic mieszkających w jeziorach Wielkiego Rowu Afrykańskiego, gdzie opiekę nad narybkiem sprawuje samica. U tych gatunków samce posiadają specjalne miejsca na płetwach odbytowych. Samice potrącają te miejsca, aby stymulować uwalnianie się spermy. Ryby „wykluwające w pysku” w okresie rozrodu powinny przebywać w oddzielnym akwarium.
- Budujące gniazdo
Są to gatunki, które budują najróżniejsze gniazda. Najczęściej budują je z pokrytych śluzem banieczek powietrza. Zazwyczaj tworzone są przy powierzchni wody, pod liściem lub innym elementem zatrzymującym powietrze. Po tarle samce, które pilnują gniazda bywają agresywne w stosunku do samic. Z tej przyczyny lepiej oddzielić samice. Do najpopularniejszych ryb budujących gniazda zaliczamy: gurami, prętniki, bojowniki syjamskie (wspaniałe), skrzeczyki, oraz niektóre sumowate i pielęgnicowate.
74 komentarzy
Patrycja :*:
04.06.2010 09:49hej. któraś z moich ryb chyba złożyła ikrę na grzałce nie jestem tego pewna . Jajeczka są znacznie większe od bąbelków tlenu . to jest takie przezroczyste czy to ikra ?? proszę o szybką odpowiedź!!!
ga 69:
03.06.2010 20:43jeżeli ktoś chce mieć młode to z ryb które składają ikrę na początek polecam barwniaki czerwonobrzuche kupujemy parę młodych najlepiej samca i samicę gdzie indziej.Po kilku miesiącach ryby które były dobrze karmione (u mnie siekanymi dżdżownicami)chętnie przystępują dotarła.W przypadku niepowodzenia pierwszego tarła następne po ok miesiącu.W akwarium musi być jakaś grota ewentualnie przewrócony na bok dzbanuszek odpowiednich rozmiarów -tam ryby zniosą ikrę.Polecam tarło barwniaków to niesamowity ceremoniał godny obejrzenia .Młode nie są trudne do wykarmienia .
Oliwcia:
13.05.2010 16:31ja mam gupiki,1 samice i 3 samce. próbowałam je rozmnożyć,więc wziełam najpiękniejszego samca i samice do jednego akwarium i trzymałam razem przez jakieś 5 dni lecz jeszcze nie zauważyłam żeby samica stała się grubsza
Marzena:
09.05.2010 12:18Jak rozmazaja sie welony .....Odp.mi szybko pisss.;*
Wwa19:
05.05.2010 10:25Witam ja mam aktarium od ok 2 miechow. Pojemnosc to 120l a obsadzone jest w 2 kiriski,2 glonojady,2 welony z czego jeden welon zloty,molinezje oraz 10 gubikow z czego 2 samice. Nie uzywam grzalkiani itp tylko zwykly filtr zwany pompka i ryby rosna z kazdym dniem a gubiki rozmnazaja sie. Karmie mrozona ochotka na noc a rano suchym pokarmem.ryby sie nie atakuja i nie sa agresywne pzdr
sylwek:
29.04.2010 20:53dlaczego moje rybki przy narodzinach zaraz zdechły pod kamieniami
akwa1:
26.03.2010 15:35co z ikrą robią welony? rozrzucają, zakopują czy składają?
Bifing:
22.03.2010 12:48Olinko, myślę, że rybki zostały zjedzone przez inne ryby w czasie porodu lub Twoja molinezja była taka gruba :P Molinezje rodzą się dość duże i lekko szarawe. I przez kilka godzin się nie ruszają prawie wcale.
Łukasz:
13.03.2010 12:26Samiec + 2 samice i czekamy na efekty.
love:
02.03.2010 15:30Jak rozmnożyć mieczyka? szybka odp.. plis
GABRYSIA.:
26.02.2010 14:31NAJLEPIEJ RYBE SAMICE GUPIKA WYŁOWIĆ DO KULI LUB DO MAŁEGO AKWARIUM KTÓRE MA DUŻO ZAROŚNIETE ROSLINAMI JA TAK ZROBIŁAM I MAM 12 MAŁYCH GUPIKÓW TYLKO ZEBY RYBA W CIĄŻY BYŁA JEDNO W JEDNYM MIEJSCU BEZ ZADNYCH INNYCH RYB I WSADZASZ JĄ DA SZAFY BO TAM JEST CIEMNO I PACZYSZ CO 1 GODZINE JEŚLI URODZIŁA SAMICE (MAME)DAJESZ DO INNEGO MIEJSCA A MŁODE SA SAME.
909:
14.02.2010 16:04Po czym poznać ze samica gurami jest w ciąży??
pawlin2000:
13.02.2010 15:03tak tak wszystko ładnie ale z kotnikiem bym się wstrzymał poprostu załorzyłbym akwa max 20 l i wpuszczam ciężarną samice bo np. gurami gdzie rozmnożą się w kotniku bez przesady.
AquaProff gg6753308:
09.02.2010 19:55ODPOWIEDŹ : Każda ryba żyworodna zjada swoje potomstwo , jak również inne rybki które przebywają w obecności świeżo narodzonych rybek . Dlatego polecam zakup kotnika (koszt max 10zl) który montujemy w akwarium Ogólnym , tam wpuszczamy kotną Rybke , która jak urodzi musi zostać odłowiona a młode są bezpieczne.
adamon:
09.02.2010 17:49jaki tydzień? Ciąża u gupika trwa 28 dni;p No chyba, że już jest w ciąży. A po za tym kupiłaś gupika (liczba pojedyncza), więc nie ma szans na rozmnożenie. I Gupik, a nie Głupik. Nawet nie chce mi się wierzyć, że masz akwarium 3 lata;p