W wyborze ryb do akwarium każdy hodowca kieruje się własnym gustem, ubarwieniem, zachowaniem się określonego gatunku itd. Podświadomie poszukujemy gatunków, które spełnią nasze oczekiwania, nie zastanawiając się w wielu przypadkach nad trudnością stworzenia odpowiednich warunków do rozrodu.
Z perspektywy lat wiem, że najważniejszym czynnikiem, który decyduje o rozrodzie jest stres wywołany błędami hodowcy w przygotowaniu zbiornika:
- Ustawienia akwarium
- Parametrów wody
- Sposobu karmienia
- Doboru ryb „osobników rozpłodowych”
- Wieku ryb
- Zagospodarowania akwarium: dekoracje, rośliny
- „Udomowienia danych osobników”
- Ogólnego stanu zdrowia ryb
Jak widzimy wiele czynników wpływa na skuteczność i satysfakcję z posiadania ryb rozmnażających się.
1. Ustawienie akwarium – wybierając gatunki ryb większość z nas przynajmniej próbuje skorygować wielkość zbiornika z wielkością osobników dorosłych a to skutkuje możliwościami rozmieszczenia akwarium w danym pomieszczeniu.
Czynniki decydujące o ustawieniu akwarium:
Stabilność – podstawa akwarium powinna być trwała i stabilna
Ustawienie - względem padania światła słonecznego może zadecydować o sukcesie rozrodu wielu gatunków ryb
Względny spokój – stres wywołany falami dżwiękowymi dochodzącymi do akwarium np. wiercenie w ścianie, pukanie, przechodzenie wielu osób przy niektórych gatunkach ryb może powodować zjadanie ikry
2. Parametry wody – temperatura, metale ciężkie, gazy
Temperatura – właściwa ciepłota zbiornika to główny czynnik powodzenia rozrodu, w chwili wzrostu ryb od narybku do stadium dorosłego decyduje o stanie zdrowia ryb, tempie wzrostu – metabolizmie. Każdy gatunek posiada określony zakres temp, przy której samica może rozwinąć ikrę lub zarodki w przypadku ryb żyworodnych. Zbyt niska lub wysoka temperatura może powodować, że ryby tracą odporność na choroby, mają zaburzenia metabolizmu, oddychaniem – wraz ze wzrostem zmniejsza się ilość tlenu rozpuszczonego w wodzie. Dla wielu gatunków ryb ważnych czynnikiem są dobowe lub okresowe spadki temperatur, co decyduje nie tylko o samym rozrodzie, ale również odporności ryb na choroby.
Właściwa temperatura w okresie wzrostu, dojrzewania ryb decyduje o ich zdolności rozrodczej w późniejszym okresie. Zbyt wysoka może upośledzać, przyspieszać wzrost i rozwój ryby, co skutkuje niezdolnością do prawidłowego rozrodu
Pobierając wodę do akwarium nie jesteśmy do końca pewni jej jakości, ponieważ woda zmienia swoje właściwości np. woda ze studni, kranu, deszczówka może ulec zanieczyszczeniom chemicznym i biologicznym. Ilość nagromadzonych metali ciężkim, gazów, azotanów i fosforanów może zadecydować nie tylko o samym rozrodzie ryb, ale o ich zdrowiu lub nawet śnięciu.. Z mojego doświadczenia wiem, że wodociągi zmieniają parametry wody w okresie intensywnych opadów atmosferycznych, a co za tym idzie przechodzenia z powierzchni gruntów do wód gruntowych wszelkich zanieczyszczeń substancji neutralizujących, które dopiero po przegotowaniu wody wytrącają się. Ostatnio mam problem w moim rejonie zamieszkania z modernizacją wodociągów, co skutkuje skokami parametrów wody, najprostszym sposobem jest przygotowanie innego zbiornika z dojrzałym filtrem biologicznym, bez podłoża, dekoracji i podmianą wody z takiego zbiornika po kilku dniach od wlania świeżej wody.
Jakość wody, szczególnie ważnej dla małych ryb z Ameryki południowej można wstępnie określić po zapachu i wzrokowo pod światło.
Metale ciężkie są bardzo niebezpieczne dla ryb przygotowanych do rozrodu, ponieważ same w sobie upośledzają białko, blokując prawidłowy rozwój i osobników dorosłych i narybku.
3. W naturze bardzo często okres tarła zbiega się z wraz ze wzrostem zasobności akwenu w pokarm spowodowanym np. podnoszenia się temp. (nasza strefa klimatyczna), prądów wody itd. Ryby w akwarium również mają odświeżaną wodę, co może stymulować ryby do tarła a w połączeniu z urozmaiconą karmą z dużą ilością białka zwierzęcego stymuluje ryby. Głównym założeniem do stymulacji jest wzrost lub spadek temperatury w połączeniu z odpowiednią dietą, taniec zalecających się samców do samic oraz wpływem oświetlenia akwarium np. promieniami słonecznymi.
4. Doboru ryb „osobników rozpłodowych” o skuteczności rozrodu decyduje stan zdrowotny ryb, dieta, która przed okresem rozrodu pozwoliła nagromadzić wszelkie niezbędne elementy do prawidłowego rozwoju ziaren ikry, również cechy takie jak zachowanie się ryb względem siebie zadecyduje czy dojdzie do tarła czy nie.
Przykładem są ryby z rzeki amazonki np. Paletka, Skalar gdzie osobniki tego gatunku łączą się w pary i razem przygotowują miejsce przed złożeniem ikry, następnie opiekują się nią i potem rozwijającymi się larwami.
W jeziorze afrykańskim Tanganika istnieje gatunek Neolamprologus multifasciatus, który tworzy olbrzymie kolonie, gdzie najsilniejszy samiec posiada w swoim obrębie samice i słabsze samce, które posiadają swoje samice tworzącą się wśród nagromadzonych muszli ślimaków olbrzymie kolonie.
Ryby posiadają jako cechy morfologiczne określone barwy i wzory, które względem wieku i pochodzenia gatunkowego decydują o połączeniu się ryb w pary, również odpowiedni taniec oraz wybór miejsca do tarła wiąże się z rozrodem.
O jakości tarlaków decydują cechy morfologiczne, to są główne kryteria względem, których osobniki łączące się w pary kierują się wyborze partnera. Taki ważny aspekt w rozrodzie ryb poprawia ich cechy morfologiczne, nie pozwala się rozmnażać się osobnikom słabym, chorym.
5. Dojrzałość płciową ryby uzyskują w zależności od gatunku w okresie od kilku tygodni do kilku lat, osiągając cechy morfologiczne:
Dodatkowe cechy morfologiczne płci:
- u Loricaridae u samców pojawiają się na przedniej części głowy wyrostki,
- u Cynotilapia frontoza u samców guz tłuszczowy na głowie,
- u samic różanki pokładełko
- proporcje wielkości – u większości gatunków to samice są większe, (co ma uzasadnienie w nagromadzeniu większej ilości zapasów energetycznych i rozwoju większej ilości ziaren ikry, ta cecha ma również cechę wspólną z środowiskiem, w jakim żyje dany gatunek.
- ubarwienie zmienia się względem wieku, dojrzałości płciowej, stanu emocjonalnego ryby
- kształt płetw oraz ich zastosowanie np. gonopodium u ryb żyworodnych, pogrubienie płetw brzusznych np. u lina, powiększenie płetwy grzbietowej u Molinezji żaglopłetwej
- wysypka perłowa, powstanie na powierzchni ciała w okresie tarła ma stymulować dodatkowo wrażenia dotykowe podczas składania ziaren ikry i zapłodnienia przez samców.
6. Każdy gatunek rozwinął określony rytuał rozrodczy stanowiący nieoderwalny aspekt sukcesu rozrodczego, aby rybom w tym pomoc powinniśmy pamiętać o właściwym udekorowaniu akwarium.
Ryby dzielimy na te, które:
strzegą ikry, budujące gniazda: labiryntowate, babki, ciernik , inkubujące w pysku,
a. kamienie
b. korzenie
c. rośliny
d. muszle
Gatunki strzegące ikrę, poszukują odpowiedniego terytorium w obrębie, którego znajduje się, np.. dla pielęgnic z południowej ameryki kamień, dla skalarów szeroki liść, dla ancitrusa grota, a dla muszlowców z jeziora Tanganika muszli ślimaków
niestrzegą ikry, głównie ryby pelagiczne
Gatunki, które nie strzegą ikry również potrzebują do złożenia ikry korzeni, gałęzi, gęstej roślinności.
Aby doszło do rozrodu powinno się połączyć wszystkie powyższe elementy opisane powyżej dla przykładu:
Bojownik powinien mieć podwyższoną temperaturę, dobrej jakości wodę, karmiony pokarmem z duża ilością białka zwierzęcego np. żywy larwy owadów, zooplankton, obniżony słup wody, silne oświetlenie, roślinność pływającą oraz osiągnąć odpowiedni wiek i dojrzałość płciową w zakresie cech morfologicznych. Gatunek ten charakteryzuje się dużym temperamentem, co nadaje po sobie szybko znać akwaryście przy nie odpowiednim łączeniu ryb tego lub innych gatunków ryb. Rytuał samca względem samicy przejawia się w zagajaniu do zbudowanego wcześniej gniazda z pęcherzyków powietrza, samiec pływa napinając piękne wydłużone płetwy, zwiększa się jego intensywność ubarwienia.
Życzę Wszystkim Akwarystom powodzenia w hodowli i rozmnażaniu ryb akwariowych, które stanowi o świadectwie jak dobre warunki stworzyliśmy dla konkretnych przez siebie preferowanych gatunków
47 komentarzy
Nieznajoma:
05.03.2014 06:58Mam dwie platki (parke) odd jakiegos czasu samica jest bardzo gruba.Czy to ciaza?
akwarysta:
10.03.2013 13:36natia nie opowiadaj bajek , takich osób jest dużo ;-))
Xander:
23.11.2012 17:15Glonojad nie zachodzi w ciążę, może być co najwyżej gotowy do rozrodu
d:
07.11.2012 19:37po czym poznac ze glonojad jest w ciazy?
natiaLA:
27.06.2012 20:09MUSZĄ MIEĆ MIN. 4 CM
natia:
27.06.2012 20:05są tylko 3 osoby w Polsce którym udało się rozmnożyć neony
adrian frątczak:
11.06.2012 18:26w jakim wieku gupiki pawie oczko osiągają dojrzałość płciową bo mam 8 samic i samców proszę o odpowiedź
mumino:
03.03.2012 16:50mam pytanie zakupiłem 8 skalarów najprawdopodobniej z jednej ikry czy mam szanse na ikre itd? czy musze dokupic w innym sklepie inne?z góry dzięki za odp
Victoria W.:
23.02.2012 20:26Ja dostałam na urodziny rybki i ciągle coś dokupuje dzisiaj kupiłam samca i mam samiczkę wiec będę miała małe rybki!
Ola:
21.01.2012 14:18Mam w moim akwarium trzy samice gupika w ciąży
vanili:
28.11.2011 16:51jak rozmnożyć kiryska??
Mati:
25.10.2011 19:11mi neon Innesa rozmnaża się co mniej więcej 2 tygodnie rozrzucając ikre po całym akwarium ale niestety ją zjadają
Kacper:
03.09.2011 19:25jak rozmnożyć neony inessa ?
Miki:
03.08.2011 23:44Potrzebuje pomocy.Jak rozpoznac tarlo neona czarnego?
ania:
21.07.2011 09:36mam pytanie, mam dwa welonki i dzisiaj zauwazyłam pełno białych kuleczek... na roslince i na kamieniach czy to jest ikra?